Zespół rektorski ds. ekologii oraz zmian klimatycznych
Powołany został nowy skład zespołu rektorskiego ds. ekologii oraz zmian klimatycznych na kadencję 2025–2028. Przewodniczącą Zespołu Rektorskiego ds. ekologii oraz zmian klimatycznych jest prof. dr hab. Ewa Krogulec, prorektor UW ds. rozwoju. Prof. Ewa Krogulec przewodniczy również pracom Komitetu Nauk Geologicznych PAN, jest wiceprzewodniczącą Państwowej Rady Gospodarki Wodnej oraz członkiem Komitetu Gospodarki Wodnej PAN. W 2021 roku powołana została do Rady Klimatycznej UN Global Compact Network Poland.
Prace zespołu koncentrują się na przygotowywaniu dla jednostek organizacyjnych UW stanowisk i rekomendacji dotyczących działań i rozwiązań proekologicznych. Istotne jest też wypracowanie z przedstawicielami: środowiska naukowego, społeczności akademickiej, biznesu, organizacji pozarządowych oraz władz wspólnych rozwiązań na rzecz ochrony środowiska naturalnego.
Funkcję pełnomocnika rektora ds. środowiska i zrównoważonego rozwoju objął dr Robert Rybski. Jego zadania obejmują trzy podstawowe obszary. Pierwszy z nich polega na doradzaniu zespołowi rektorskiemu w sprawach dotyczących ochrony środowiska, klimatu oraz zrównoważonego rozwoju. To działanie łączy się również ze wspieraniem w tych obszarach jednostek Uniwersytetu. Pełnomocnik będzie zajmował się zwiększeniem efektywności przepływu informacji pomiędzy jednostkami uniwersyteckimi. Będą one odnosiły się do działań w zakresie ochrony środowiska, klimatu oraz zrównoważonego rozwoju. Trzeci obszar aktywności pełnomocnika opiera się na formułowaniu i prezentowaniu inicjatyw służących zmniejszeniu negatywnego oddziaływania Uniwersytetu na środowisko. Dr Rybski będzie pełnił funkcję pełnomocnika rektora ds. środowiska i zrównoważonego rozwoju do końca sierpnia 2024 roku.
30 września 2021 roku na mocy zarządzenia rektora UW powołany został program „Inteligentny Zielony Uniwersytet”, który jest odpowiedzią Uniwersytetu Warszawskiego na wyzwania związane z kryzysem klimatyczno-ekologicznym. W zarządzeniu określono m.in. cele programu oraz skład i zadania Rady Programu. Założeniem programu jest m.in. uczynienie przestrzeni i infrastruktury uczelni bardziej dostępną i przyjazną dla społeczności akademickiej (w tym dla osób z niepełnosprawnościami) oraz bardziej proekologiczną. Ważnym aspektem programu jest także promowanie działań związanych z ochroną klimatu.
IZU jest także programem wdrażającym cele wyznaczone przez „Agendę na rzecz klimatu i zrównoważonego rozwoju”. Jest to opublikowany w październiku 2021 roku dokument strategiczny Uniwersytetu Warszawskiego, w którym zostały przedstawione cele UW do realizacji w najbliższej dekadzie, z uwzględnieniem zmian infrastrukturalnych, regulaminowych, a także działań zmierzających do zmiany postaw społeczności uczelni. Agenda dotyczy szeroko pojętej problematyki zmiany klimatu. Poruszone zostały w niej kwestie związane z infrastrukturą (w tym przygotowaniem infrastruktury do gwałtownych zjawisk pogodowych, których częstotliwość będzie się zwiększać), transportem, pracą oraz pożywieniem. Dokument w języku angielskim został opublikowany 6 grudnia 2021 roku.
W październiku 2021 roku Uniwersytet Warszawski przyłączył się do inicjatywy „Race to Zero”, jako pierwsza szkoła wyższa w Polsce. Tym samym uczelnia zadeklarowała redukcję generowanego śladu węglowego o połowę do 2030 roku.
Zespół Rektorski ds. ekologii oraz zmian klimatycznych działa już od 2020 roku, jest to jego druga kadencja (skład zespołu w poprzedniej kadencji– pdf). Wcześniej u boku Rektora funkcjonował Zespół doradczy do spraw kryzysu klimatyczno-ekologicznego pn. „Uniwersytet Warszawski dla klimatu” zgodnie z Zarządzeniem nr 132 Rektora Uniwersytetu Warszawskiego zakończył działalność 31 października 2020 roku. Zespół doradczy ds. kryzysu klimatyczno-ekologicznego (skład zespołu – pdf) działał od 1 października 2019 roku.
- Potrzebne są nam świadome i skoordynowane działania oparte o rzetelne badania naukowe w zakresie ochrony środowiska, ale każdy z nas może swoimi decyzjami, wyborami i rozwiązaniami wpłynąć na ochronę i poprawę jakości wszystkich komponentów środowiska – prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW.
- W uzgodnieniach europejskich podkreślono „Woda nie jest produktem handlowym, lecz wspólnym dobrem i ograniczonym zasobem, który należy chronić i wykorzystywać w zrównoważony sposób, zarówno pod względem jakości, jak i ilości” – prof. Ewa Krogulec, prorektor ds. rozwoju.
- W Raporcie Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu (IPCC) podkreślono „…Nauka dała nam odpowiedź i jest ona jasna – ograniczenie antropogenicznych zmian klimatycznych jest konieczne, aby uniknąć najgorszych skutków…” – prof. Zygmunt Lalak, prorektor ds. badań.
- Współpraca na rzecz ochrony środowiska to racjonalne działania, których celem jest nie tylko przeciwdziałanie powstawaniu nowych szkód środowiska, lecz także naprawa szkód już wyrządzonych oraz prognozowanie stanów rzeczy będących wynikiem przemian środowiska – prof. Sambor Grucza, prorektor ds. współpracy i spraw pracowniczych.
- Nawet najlepsze przepisy prawa w zakresie ochrony środowiska nie zwalniają nas z potrzeby i obowiązku dbania o środowisko jako dobra wspólnego – prof. Sławomir Żółtek, prorektor ds. studentów i jakości kształcenia.
Dokumenty dotyczące kryzysu klimatycznego:
Zespół Rektorski ds. ekologii oraz zmian klimatycznych został powołany na kadencję 2025–2028.
Przewodnicząca:
prof. dr hab. Ewa Krogulec – prorektor UW do spraw rozwoju.
Zastępczyni przewodniczącej:
dr hab. Agata Dziewulska – Centrum Europejskie UW.
Skład zespołu:
dr Anna Batorczak – Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środowiskiem Przyrodniczym i Zrównoważonym Rozwojem;
dr Magdalena Budziszewska – Wydział Psychologii;
mgr inż. Cezary Cichocki – Dział Gospodarki Materiałowej;
dr Robert Czarnowski – Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii;
dr hab. Agnieszka Dąbrowska – Wydział Chemii;
dr hab. Katarzyna Dembicz, prof. ucz. – Wydział Neofilologii;
dr Agata Deptuła – Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego im. prof. Kazimierza Michałowskiego;
dr hab. Markus Eberharter, prof. ucz. – Wydział Lingwistyki Stosowanej;
dr hab. Ewa Falkowska, prof. ucz. – Wydział Geologii;
mgr Robert Grey – Kanclerz;
dr hab. Anna Horolets, prof. ucz. – Wydział Nauk o Kulturze i Sztuce;
dr Aleksander Jakubowski – Wydział Prawa i Administracji;
dr Małgorzata Kaczorowska – Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych;
dr Magdalena Kozłowska – Wydział Historii;
dr Grzegorz Łach – Wydział Fizyki;
dr hab. Artur Magnuszewski, prof. ucz. – Wydział Geografii i Studiów Regionalnych;
mgr Magdalena Nowakowska – Wydział Archeologii;
prof. dr hab. Dominika Oramus – Wydział „Artes Liberales”;
dr Weronika Parfianowicz – Wydział Polonistyki;
dr Małgorzata Pusz – Wydział Geografii i Studiów Regionalnych;
dr Jan Rogala – Wydział Orientalistyczny;
dr hab. Paweł Rydelek – Wydział Geologii;
dr hab. Mateusz Salwa – Wydział Filozofii;
dr Dorota Sobierańska – Wydział Pedagogiczny;
dr hab. Ewa Stachowska – Wydział Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji;
dr Bartosz Ślosarski – Wydział Socjologii;
dr hab. Agnieszka Wiszniewska-Matyszkiel, prof. ucz. – Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki;
dr hab. Agnieszka Wiśniewska – Wydział Zarządzania;
dr hab. Jan Witajewski-Baltvilks – Wydział Nauk Ekonomicznych;
prof. dr hab. Marcin Zych – Wydział Biologii;
przedstawiciel doktorantów;
przedstawiciel studentów.
Sekretarz:
Mateusz Staniak.