Zespół Rektorski

Zespół ds. ekologii oraz zmian klimatycznych

W marcu 2021 roku został powołany zespół rektorski ds. ekologii oraz zmian klimatycznych na kadencję 2020–2024. Skład zespołu >>. Przewodniczącą Zespołu Rektorskiego ds. ekologii oraz zmian klimatycznych jest prof. dr hab. Ewa Krogulec, prorektor UW ds. rozwoju. Prof. Ewa Krogulec przewodniczy również pracom Komitetu Nauk Geologicznych PAN, jest wiceprzewodniczącą Państwowej Rady Gospodarki Wodnej oraz członkiem Komitetu Gospodarki Wodnej PAN. W 2021 roku powołana została do Rady Klimatycznej UN Global Compact Network Poland.

Prace zespołu koncentrują się na przygotowywaniu dla jednostek organizacyjnych UW stanowisk i rekomendacji dotyczących działań i rozwiązań proekologicznych. Istotne jest też wypracowanie z przedstawicielami: środowiska naukowego, społeczności akademickiej, biznesu, organizacji pozarządowych oraz władz wspólnych rozwiązań na rzecz ochrony środowiska naturalnego.

Funkcję pełnomocnika rektora ds. środowiska i zrównoważonego rozwoju objął dr Robert Rybski. Jego zadania obejmują trzy podstawowe obszary. Pierwszy z nich polega na doradzaniu zespołowi rektorskiemu w sprawach dotyczących ochrony środowiska, klimatu oraz zrównoważonego rozwoju. To działanie łączy się również ze wspieraniem w tych obszarach jednostek Uniwersytetu. Pełnomocnik będzie zajmował się zwiększeniem efektywności przepływu informacji pomiędzy jednostkami uniwersyteckimi. Będą one odnosiły się do działań w zakresie ochrony środowiska, klimatu oraz zrównoważonego rozwoju. Trzeci obszar aktywności pełnomocnika opiera się na formułowaniu i prezentowaniu inicjatyw służących zmniejszeniu negatywnego oddziaływania Uniwersytetu na środowisko. Dr Rybski będzie pełnił funkcję pełnomocnika rektora ds. środowiska i zrównoważonego rozwoju do końca sierpnia 2024 roku.

30 września 2021 roku na mocy zarządzenia rektora UW powołany został program „Inteligentny Zielony Uniwersytet”, który jest odpowiedzią Uniwersytetu Warszawskiego na wyzwania związane z kryzysem klimatyczno-ekologicznym. W zarządzeniu określono m.in. cele programu oraz skład i zadania Rady Programu. Założeniem programu jest m.in. uczynienie przestrzeni i infrastruktury uczelni bardziej dostępną i przyjazną dla społeczności akademickiej (w tym dla osób z niepełnosprawnościami) oraz bardziej proekologiczną. Ważnym aspektem programu jest także promowanie działań związanych z ochroną klimatu.

IZU jest także programem wdrażającym cele wyznaczone przez „Agendę na rzecz klimatu i zrównoważonego rozwoju”. Jest to opublikowany w październiku 2021 roku dokument strategiczny Uniwersytetu Warszawskiego, w którym zostały przedstawione cele UW do realizacji w najbliższej dekadzie, z uwzględnieniem zmian infrastrukturalnych, regulaminowych, a także działań zmierzających do zmiany postaw społeczności uczelni. Agenda dotyczy szeroko pojętej problematyki zmiany klimatu. Poruszone zostały w niej kwestie związane z infrastrukturą (w tym przygotowaniem infrastruktury do gwałtownych zjawisk pogodowych, których częstotliwość będzie się zwiększać), transportem, pracą oraz pożywieniem. Dokument w języku angielskim został opublikowany 6 grudnia 2021 roku.

W październiku 2021 roku Uniwersytet Warszawski przyłączył się do inicjatywy „Race to Zero”, jako pierwsza szkoła wyższa w Polsce. Tym samym uczelnia zadeklarowała redukcję generowanego śladu węglowego o połowę do 2030 roku.

Dotychczasowy Zespół doradczy do spraw kryzysu klimatyczno-ekologicznego pn. „Uniwersytet Warszawski dla klimatu” zgodnie z Zarządzeniem nr 132 Rektora Uniwersytetu Warszawskiego zakończył działalność 31 października 2020 roku. Zespół doradczy ds. kryzysu klimatyczno-ekologicznego (skład zespołu – pdf) działał od 1 października 2019 roku.

Do zadań zespołu należało:

prowadzenie i koordynacja działań, w tym działań edukacyjnych oraz praktycznych, poświęconych przeciwdziałaniu kryzysowi klimatyczno-ekologicznemu oraz pokrewnym zagadnieniom związanym ze społeczną odpowiedzialnością UW w obliczu tych kryzysów;
diagnoza potrzeb i opracowanie dobrych praktyk związanych ze zmniejszeniem negatywnego wpływu UW na środowisko naturalne;
współpraca ze środowiskiem naukowym, społecznością akademicką, organizacjami pozarządowymi, przedstawicielami biznesu oraz władzy, w celu wymiany doświadczeń, promocji działań oraz wypracowywania wspólnych rozwiązań na rzecz ochrony środowiska naturalnego;
przygotowywanie stanowisk i rekomendacji dla jednostek organizacyjnych UW.

Potrzebne są nam świadome i skoordynowane działania oparte o rzetelne badania naukowe w zakresie ochrony środowiska, ale każdy z nas może swoimi decyzjami, wyborami i rozwiązaniami wpłynąć na ochronę i poprawę jakości wszystkich komponentów środowiska – prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW.
W uzgodnieniach europejskich podkreślono „Woda nie jest produktem handlowym, lecz wspólnym dobrem i ograniczonym zasobem, który należy chronić i wykorzystywać w zrównoważony sposób, zarówno pod względem jakości, jak i ilości” – prof. Ewa Krogulec, prorektor ds. rozwoju.
W Raporcie Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu (IPCC) podkreślono „…Nauka dała nam odpowiedź i jest ona jasna – ograniczenie antropogenicznych zmian klimatycznych jest konieczne, aby uniknąć najgorszych skutków…” – prof. Zygmunt Lalak, prorektor ds. badań.
Współpraca na rzecz ochrony środowiska to racjonalne działania, których celem jest nie tylko przeciwdziałanie powstawaniu nowych szkód środowiska, lecz także naprawa szkód już wyrządzonych oraz prognozowanie stanów rzeczy będących wynikiem przemian środowiska – prof. Sambor Grucza, prorektor ds. współpracy i spraw pracowniczych.
Nawet najlepsze przepisy prawa w zakresie ochrony środowiska nie zwalniają nas z potrzeby i obowiązku dbania o środowisko jako dobra wspólnego – prof. Sławomir Żółtek, prorektor ds. studentów i jakości kształcenia.

Dokumenty dotyczące kryzysu klimatycznego:

Zespół Rektorski ds. ekologii oraz zmian klimatycznych został powołany na kadencję 2020–2024.

Przewodnicząca:

prof. dr hab. Ewa Krogulec – prorektor UW do spraw rozwoju.

Zastępczyni przewodniczącej:

dr hab. Agata Dziewulska – Centrum Europejskie UW.

Skład zespołu:

dr Katarzyna Bielińska-Kowalewska – Wydział Filozofii;
dr hab. Cezary Błaszczyk – Wydział Prawa i Administracji;
dr Magdalena Budziszewska – Wydział Psychologii;
dr Anna Buncler – Wydział Neofilologii;
Cezary Cichocki – Dział Gospodarki Materiałowej;
dr hab. Magdalena Dąbrowska – Wydział Lingwistyki Stosowanej;
prof. dr hab. Tomasz Gierczak – Wydział Chemii;
Robert Grey – kanclerz UW;
dr Małgorzata Kaczorowska – Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych;
prof. dr hab. Marek Konarzewski – Wydział „Artes Liberales”;
dr Magdalena Kozłowska – Wydział Historii;
prof. dr hab. Szymon Malinowski – Wydział Fizyki;
dr Christine Martinez – Wydział Lingwistyki Stosowanej;
Magdalena Nowakowska – Wydział Archeologii;
dr Weronika Parfianowicz – Wydział Polonistyki;
dr Jan Rogala – Wydział Orientalistyczny;
dr Jakub Rok – Instytut Ameryk i Europy;
dr hab. Paweł J. Rydelek – Wydział Geologii;
dr Dorota Sobierańska – Wydział Pedagogiczny;
dr hab. Ewa Stachowska – Wydział Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji;
dr Grzegorz Tchorek – Wydział Zarządzania;
dr hab. Jacek Wasilewski – Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii;
dr hab. Agnieszka Wiszniewska-Matyszkiel – Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki;
dr Jan Witajewski-Baltvilks – Wydział Nauk Ekonomicznych;
dr Mariola Zalewska – Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środowiskiem Przyrodniczym i Zrównoważonym Rozwojem;
dr hab. Marcin Zych, prof. ucz. – Wydział Biologii;
dr hab. Elwira Żmudzka, prof. ucz. – Wydział Geografii i Studiów Regionalnych;
Dominika Adamczyk – przedstawicielka doktorantów;
Jakub Wojciechowski – przedstawiciel studentów;
Violetta Wojciechowska-Danilczuk – Biuro ds. Wspomagania Rozwoju Uniwersytetu Warszawskiego.